Grens Bolivia, jeep tocht tupiza-Uyuni, potosi

Vanaf de estancia in argentinie gingen we nog weer even een nachtje slapen in ons vertrouwde hostel in salta. De dag daarop gingen we met de nachtbus van 00:30 naar la Quiaca. Redelijk spannend want volgens de lonely planet scheen deze grensovergang geen fijne plek te zijn. Er stond dat je er vooral niet in het donker moest zijn. En raad eens wanneer wij aankomen in La Quiaca.. Om 5:30. Het was dus echt nog pikkedonker en enorm hoog dus wij konden nog geen twee meter met die enorme rugzakken lopen zonder weer even uit te moeten rusten. Gelukkig zag ik nog een stel lopen, Argentijnen uit tucuman bleek later. We hebben ons bij hen aangesloten. Het meisje was flauwgevallen door de hoogte dus we hebben met z'n allen een taxi naar de grens gepakt. Dit was toch nog een aardig eindje vanaf het busstation dus we waren blij dat we dit niet hebben hoeven lopen! (de lonely planet deed voorkomen of we slechts een bruggetje hoefden over te steken), maar enfin het is goedgekomen en ondertussen was het alweer licht geworden dus we zijn zonder problemen de grens overgestoken. Daarna moesten we nog het busstation vinden in Villazon. Vanaf daar zouden we de bus pakken naar tupiza, ons Boliviaanse avontuur ging beginnen!!!

Vanaf Villazon naar tupiza was maar twee uurtjes. Samen met vier Duitsers (2 meisjes en 2 jongens, die elkaar die avond ervoor hadden ontmoet) hebben wij de bus gedeeld. Eenmaal ik tupiza hebben we meteen DE jeeptocht van vier dagen geboekt. Samen met de twee Duitse meisjes spraken we af de jeep te delen. Na deze vier dagen met veel lama's , flamingo's, ontzettend mooie Laguna's (groen/rood) en natuurlijk de salar de uyuni (het grootste drooggevallen zoutmeer ter wereld) zouden we aankomen in uyuni. Vandaar zullen we onze reis voortzetten.

De jeep tocht werd een avontuur, we zouden de 5100 m hoogte aantikken (spannend, hoe zouden onze lichamen hierop reageren?) , slapen in primitieve slaapgelegenheden zonder douche of verwarming (het is -20 geweest s nachts!) en daarnaast hebben we genoten van ontzettend mooie natuur. Daarnaast hadden we een chauffeur en een kokkin tot onze beschikking die ons wegwijs zouden maken in dit mooie stukje natuur en ons van de nodige eerste levensbehoeften zouden voorzien.

 De eerste dag was de warmste dag. We konden heerlijk in ons t shirtje rondlopen. We hebben vooral veel lama's gezien en we zijn van 2950m (tupiza) naar de 4200m waarop we sliepen gestegen. Onderweg hebben we genoten van prachtige uitzichten terwijl we omhoog kronkelden (ik had totaal geen last van autoziekte door die wagenziektepilletjes, ik snap nog steeds niet dat ik die niet eerder heb uitgevonden!). En we hebben op een prachtig plekje gelunched, midden in de wildernis met een supermooi uitzicht op omringende bergrn en afgronden. Eenmaal aangekomen in onze accommodatie (wat een veel te chique woord is voor het bouwval waar we in terecht kwamen) was het even wennen dat we niet konden douchen. Daarnaast waren we die dag best wel aardig gestegen dus er ontstonden ook wat hoogteziekte klachten. Gelukkig zette die zich niet door bij Jorianne en mij:)
De twee duitse meiden waar wij deze tour mee deden waren vóór zuidamerika ook al anderhalve maand in Afrika geweest. Daar hadden ze een safari gedaan waarbij ze zeven nachten hadden gekampeerd. Met andere woorden ze hadden alvast wat ervaring opgedaan wat betreft koude nachten en vannacht zou een koude nacht worden (niet de koudste nacht van de trip maar de chauffeur wilde nog niet vertellen hoeveel graden het die nacht zou worden).  Dus steffie en Sofie begonnen bij aankomst meteen hun thermokleding aan te trekken en verschillende laagjes voor die nacht. Het was echter nog maar zes uur dus ik dacht met m'n eigenwijze kop, "dat is wel erg vroeg om al in m'n pyjama te zitten ik doe het later wel". Maargoed zoals natuurlijk vrij logisch is koelt het naarmate de avond vordert hard af. Het gevolg was dat ik met -15 in mn blote pokkel stond omdat ik weer eens eigenwijs was geweest. Bibberend heb ik me in mijn slaapzak gestort en wonder boven wonder werd ik toen langzaam weer warm (ontzettend bedankt voor de slaapzak Henk en Marja!). 

De volgende dag hebben we echt ontzettend veel dingen gezien, het witte meer, het groene meer (we hadden het iets groener voorgesteld. Klinkt wel een beetje verwend hè=p) en het rode meer. Laguna rocha op zn spaans, was heel bijzonder, het was haast buitenaards rood. Ons werd verteld dat de kleur aan het water ontstaat door de plantjes die erin leven. Die hebben roodgepigmenteerde kleurstoffen in zich. 

Daarnaast hebben we kunnen zwemmen in een warmwater reservoir!! Ons enige bad van deze tour!!! En dat ook nog eens met uitzicht op flamingo's die een eindje verderop rondliepen. Echt een ontzettend sprookjesachtige ervaring, een van de hoogtepunten van de reis tot nu toe! Daarna hebben we nog veel geisers gezien, echt op z'n Boliviaans waren nergens hekjes geplaatst. Je moest zelf beslissen wanneer je vond dat je te dicht bijstond, je zag het water koken in sommige gaten en uit andere gaten spoot nog echt lava (het leek een soort modder). En soms zag je ineens dat je met je voet over een gat liep.. Ai best gevaarlijk, maar ook wel weer spannend en we hebben het overleefd! Deze dag vol hoogtepunten hebben we ook letterlijk het hoogste punt van onze tour bereikt, namelijk de 5100m. Dit voel je echt aan je manier van ademen en als je maar een paar meter loopt hangt je tong al zowat tot op de grond. Het 5100 m punt viel me eerlijk gezegd een beetje tegen want je had geen enorme uitzichten. Slechts een vlakte die zich ver uitstrekte en een beetje langzaam maar beneden afboog. Als je om je heen keek zag je alleen deze vlakte en heel in de verte witte bergtoppen van andere bergen. Hieraan kon je wel afleiden dat je echt hoog zat. Na al deze bezienswaardigheden waren we om 5 uur s middags al in onze accommodatie nummer twee, deze zag er al een stuk beter uit. Er was zelfs een douche met douchekop, steffie en ik hebben dit vol vreugde aan iedereen verkondigt en besloten hem daarna toch maar uit te proberen. En helaas.. De douche deed het niet.. Nog 1 dagje wachten dan maar want er was ons beloofd dat we in accommodatie 3 konden douchen! De rest van de avond hebben we nog van andere mensen vreugdedansjes en daarna diepe teleurstelling gezien nadat ze de douche hadden gezien.. En daarna uitprobeerden. Haha. We sliepen deze nacht op maar liefst 4700m en het was de koudste nacht van alle drie: -20. Maar ik moet zeggen dat ik er vrij weinig van heb gemerkt!=D

Dag drie: eigenlijk was dit een dag waarop we alle hoogtepunten al een beetje hadden gehad. Het was het wachten op het laatste hoogtepunt op de vierde dag, de salar de uyuni! Maargoed vandaag beloofde ze ons nog een boom van steen, die echt enorm tegenviel. Jorianne had niet eens door dat we daarvoor gestopt waren, gelukkig staat hij wel op de foto! Daarna kwamen we langs een plek die enorm lijkt op een schilderij van een schilder die deze plek nooit heeft bezocht, dat vinden ze kennelijk erg bijzonder in Bolivia. Jammer dat ik de naam van die schilder kwijt ben. En daarna kwamen we wel nog langs iets heel bijzonders, een half actieve vulkaan. En op het gestolde lava hebben wij een heerlijke lunch verorberd van onze kokkin Louisa. Daarna zijn we doorgereden door het woestijnachtige landschap dat ons nu al drie dagen omringd. We mogen van Freddie (de chauffeur) de ramen al niet meer open doen, omdat het dan enorm stoffig wordt in de auto en het lastig is om adem te halen. Het is alleen zo tegenstrijdig want het wordt smiddags zo enorm warm in die jeep (30graden) dat je graag wat frissere lucht de auto in wil hebben. Dus dit kwam af een toe tot een woordenwisseling met Freddie. En toen kwamen we aan in accommodatie nummer drie! Het zouthotel. Alles was opgebouwd uit zout. De vloeren waren bedekt met korrels zout. De muren waren opgebouwd uit blokken zout, zelfs de bedden waren opgebouwd uit zoutblokken, gelukkig lag daarop nog wel een normaal matras! Ook de gezamenlijke woonkamer zag eruit als in een sprookje. Witte ondergrond, witte tafels, witte krukjes met gekleurde kussens en schattige felgekleurde gordijnen voor de ramen (echte ramen). Na ons gebruikelijke kopje maté met cocabladeren na aankomst in de accommodatie hebben we nog even wat geyatzeed en daarna was het strijden voor de douche!! Wat was het heerlijk die douche en wat hadden we geluk, we waren eroptijd bijgeweest want na ons stonden heel veel mensen in een rijtje te wachten op de douche. Dit kwam omdat er maar tot 9 uit warm water zou zijn..

En toen de laatste en vierde dag! De Salar de Uyuni! Om 5 uur s ochtends stond de wekker, want om 6 uur moesten we in de auto zitten en rijden als we de zonsopkomst op de salar de uyuni wilden zien. Het is gelukkig gelukt! We reden als eerste weg, onze chauffeur was helemaal trots op ons. De zonsopkomst was ontzettend mooi maar we stopten net iets te laat om de echte zonsopkomst te kunnen fotograferen. Bovendien was het echt ontzettend koud (we verheugden ons er nu al op om mooie wollen truien en handschoenen, sjalen en sokken aan te schaffen in sucre en la paz die ze overal verkopen op die markten en souvenir shops). Dus heel veel foto's hebben we niet gemaakt want we zijn weer snel naar binnen gevlucht. Na anderhalf uur moesten we echter weer aan de kou geloven, we stopten bij een eiland vol met cactussen. Via een klein smal paadje klauterden we over dat eiland en op het hoogste punt hadden we een heel mooi uitzicht over de salar. 

Daarna ontbeten we onderaan dit eiland midden op de salar, wat heel bijzonder was. En daarna reden we een uur tot we midden op de salar stonden. Het enige wat we zagen was het witte van het zout en blauw van de lucht. Heeel bijzonder!

Hier hebben we hele grappige foto's gemaakt, want doordat alles wit is zie je geen diepte en dat geeft leuke effecten. Onze chauffeur heeft gelukkig geholpen want je moet de handigheid eventjes doorhebben. Haha. Nadat we het konden gingen Jorian en ik echter zo erg op in dit spel dat we op een gegeven moment ongeduldig getrommel hoorden van kokkin chauffeur en medepassagiers. Toen hebben we er maar een eind aangebreid en zijn snel ingestapt. Toen kwamen we nog langs de plek waar het zout wordt opgegraven en verwerkt voor het op transport naar Chili of Bolivia zelf gaat. Ook kwamen we nog langs het allereerste zouthotel ooit, het was heel krakkemikkig zonder ramen en ik was blij dat we daar niet hebben geslapen=p

Daarna nog een laatste lunch in een dorpje met een hele leuke markt. Ik heb toch nog iets van zout gekocht want die Salar was wel erg bijzonder. Verder heb ik me ernstig in gehouden want we verwachten in sucre of la paz meer keuze te hebben en dan kunnen we misschien alletwee in dezelfde winkel slagen en zo flink afdingen! Na de lunch reden we door naar uyuni, wat een vreselijk gat is dat! Een stad opgetrokken uit zand leek het wel. We waren al gewaarschuwd dat het echt een spookstad was en dat we er echt niet hoefden te blijven! Maargoed we besloten toch een nachtje hier te slapen (3euro pp!) en dan de volgende ochtend fris en fruitig richting potosi af te reizen. Want al met al hadden we eigenlijk gewoon 4 dagen gereisd en dat is best vermoeiend.

De volgende ochtend zijn we met de bus voor maar 3 euro (6uur) naar potosi gegaan. Dit is de hoogste stad ter wereld op 4080m.  Daarnaast is het een echte mijn stad waar tot op heden nog steeds wordt gezocht naar zilver. Potosi betekend ook zilver. Nou begrijpen jullie wel dat als je dan naar deze stad ging je ook echt de mijnen wel bezocht moet hebben! Dus wij gingen op zoek naar een betrouwbare touroperator, want in de lonely planet stond dat er altijd een risico bestaat dat het mis kan gaan als je een mijn in gaat... Oeh spannend dus. De nacht ervoor nauwelijks geslapen en daar gingen we dan de volgende ochtend! Eerst in een busje naar een plek waar we de beschermende kleding aan moesten trekken. Vervolgens moesten we langs de mijnersmarkt, waar we cadeautjes voor de mijners gingen kopen. Onze gids vond het ook maar al te grappig om in zo n winkeltje een dynamiet staaf snoeihard op de grond te gooien,  dit bij wijze van demonstratie dat het op dit moment echt niet gevaarlijk was. Wij waren echter van schrik al vijf meter de lucht ingesprongen, wat hij redelijk hylarisch vond. Volgens mij is dat zijn favoriete stukje van de rondleiding. We hebben toch besloten maar geen dynamiet aan te schaffen en zijn safe gegaan voor flessen water en natuurlijk de cocabladeren. De mijnwerkers eten die de hele dag, ze hebben namelijk diensten van 10 uur achter elkaar en kunnen in die mijnen niet eten. Want als ze eten binnenkrijgen samen met het stof dat ronddwarreld krijgen ze ernstige diarree. Daarom kunnen ze alleen voor of na de 10 uur dienst eten. Cocabladeren helpen de mijnwerkers bij het afnemen van het hongergevoel en het helpt ook tegen vermoeidheid. Dus na deze cadeautjes te hebben aangeschaft gingen we door naar de fabriek waar ze het afval scheiden van het zilver. Indrukwekkend om te zien, maar wat een giftige stoffen worden daarvoor gebruikt zeg! Volgens mij was deze rondleiding tussen al deze walmen in Nederland echt niet goedgekeurd, maar ach we hadden nog een tocht door de mijne te gaan en daar zouden we ook wel enige giftige walmen tegenkomen..

Na deze fabriek gingen we weer door, nu naar de mijnen! Waar het allemaal echt om ging! Vol goede moed stapten we de mijnen binnen. Onze (ex-mijner) tourbegeleider was een echte grapjas en had onze groep algauw omgedoopt tot "Facking sexy dynamite". Daarnaast was hij ontzettend trots op zijn harem want we hadden een groepje gevormd met drie andere meisjes die ook allemaal blond waren en rond de 21 jaar. Totaal op z'n gemak stapte hij de mijn binnen, af en toe toneelstukjes opvoerend wist hij ons redelijk op ons gemak te stellen. Totdat... We naar de derde verdieping moesten. Je moest namelijk echt superstijl op je kont naar beneden glijden, en een stukje kruipen als een soldaat (tijgerend). En toen op dat moment kwamen er echte mijners aan en die moesten er snel langs. 

Naa ik had het niet meer, ze worstelden zich langs me en ik kon echt niet bewegen en ik kon niet meer  terug dat was het ergste. Dus ik halfjankend op dat ontzettend stijle stuk en toen hoorde ik ook nog iets denderden. En het kwam steeds dichter en dichter bij, ik dacht "nu ben ik er geweest, nu is het klaar". En er begonnen mensen te schreeuwen, maar ik kon niet verstaan wat. Bleek het water te zijn die ze af en toen door die gangen gooien om het stof tegen te gaan!! Haha wat een opluchting, daarna toch langzaam doorgegaan en pff daarna waren we op de derde verdieping. Daar konden we weer staan, heerlijk. 

Maar nu kwam het volgende punt, op deze verdieping werkten mensen dus er kwamen telkens van die wagens voorbij over die railsen. De eerste keer hadden we niet door wat er aan kwam denderen (was er dynamiet ontploft?), maar het bleek zo n wagen vol met stenen te zijn. 2000 ton die werd voortgetrokken door een man voor en twee man achter. En dat in die hele smalle gangen waar je vaak gebukt door moest lopen! Maargoed we waren met ontzettend veel toeristen in die smalle gang en toen paniek paniek want we moesten allemaal aan de kant voor de wagen! Dus wij met z'n alleen naar een plek rennen zodat die wagen erlangs kon. Hoe dieper we kwamen hoe heter het werd. Op een gegeven moment was het zooo ontzettend heet. 35 tot 40 graden. Maar we wilden daar komen want dan zouden we de mijners ook echt aan het werk zien! Na drie seconden hadden we het echter wel gezien, foto s maken lukte namelijk niet want de lens was beslagen en met die hitte was het echt geen pretje om daar te blijven. Bovendien was het me er te druk want alle tourgroepjes kwamen hier bijelkaar want ik denk dat dit de enige plek was op deze verdieping waar echt nog actief werd gemijnd. Na snel onze cadeaus te hebben  afgegeven (water en cocabladeren) hebben we ons zo snel mogelijk uit de voeten gemaakt. Op de terugweg vond onze gids het echter nog wel nodig om ons te vertellen hoeveel doden er in deze mijn waren gevallen in totaal en dat dat er dit jaar vanaf januari nog maar drie waren!! Hij had ook nog wat leuke verhalen over koolstofmonooxide vergiftigingen en dan voerde die een mooi toneelstukje op hoe iemand dan stierf. En als die dan eindelijk na veel gekreun op de grond lag hief die nog voor eenmaal even z'n been op als laatste stuiptrekking. We hebben ook nog de god van de mijnen aanbeden want anders brengt het tegenspoed voor de mijners die aan het werk zijn. De god van de mijnen is trouwens een vrouw, omdat ze altijd maar onvoorspelbaar is haha. Na nog een mooi stukje rots met een zilverglinstering te hebben meegenomen uit de mijn kwamen we uiteindelijk weer buiten. Heerlijk laat een verademing die frisse lucht! Want op sommige stukken kon je af en toe haast niet ademen en soms proefde je gewoon dat je rotte lucht in ademende met allerlei beschadigende stoffen erin. Maargoed! We hebben het overleefd en we zijn weer een avontuur rijker!!

Liefs 
Jorianne & Esther 


Mensen en cultuur:
Tot nu toe vind ik de mensen heel vriendelijk en voel ik me tot nu toe veiliger in Bolivia dan in buenos aires. Traditioneel is de kleding van de vrouwen hier: kousen, een plooirok en een bolhoed (die te klein is) op met twee vlechten in. Heel leuk!